Τι είναι η Χημειοθεραπεία
Χημειοθεραπεία είναι ένας συνδυασμός φαρμάκων που χορηγούνται είτε για να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα είτε για να καταστείλουν τον πολλαπλασιασμός τους.
Η δράση της Χημειοθεραπείας δεν είναι τοπική αλλά συστηματική. Δηλαδή επιδρά όχι μόνο στα καρκινικά κύτταρα στο όργανο που δημιουργούνται, πχ στον μαστό, αλλά και στα καρκινικά κύτταρα τα οποία μπορεί να έχουν φύγει από την πρωτοπαθή εστία και δια μέσου της αιματικής κυκλοφορίας ή της λεμφικής κυκλοφορίας να ταξιδεύουν στο σώμα μας.
Τα φάρμακα της Χημειοθεραπείας είναι τοξικά. Αυτό σημαίνει ότι έχουν την ικανότητα να καταστρέφουν τα κύτταρα ακριβώς την στιγμή που διπλασιάζονται. Επειδή τα καρκινικά κύτταρα είναι κύτταρα που πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και γρήγορα είναι ευαίσθητα στην τοξικότητα της Χημειοθεραπείας.
Πότε χορηγείται η Χημειοθεραπεία
Α. Μετά από τη Χειρουργική θεραπεία – Επικουρική Χημειοθεραπεία
Η χειρουργική θεραπεία αποτελεί την βασική θεραπεία του Πρώιμου Καρκίνου του Μαστού. Η Χημειοθεραπεία αποτελεί συμπληρωματική και σε πολλές περιπτώσεις προληπτική θεραπεία. Η χημειοθεραπεία όταν χορηγείται μετά την χειρουργική αφαίρεση του όγκου ονομάζεται Επικουρική Χημειοθεραπεία
Στόχος της Επικουρικής Χημειοθεραπείας είναι η καταστροφή καρκινικών κυττάρων που ενδέχεται κυκλοφορούν στο αίμα, ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα μετάστασης σε άλλα όργανα του σώματος
Β. Πριν την Χειρουργική θεραπεία – Προεγχειρητική Χημειοθεραπεία
Όταν η Χημειοθεραπεία προηγείται της Χειρουργικής θεραπείας στον Καρκίνο του Μαστού ονομάζεται Προεγχειρητική Χημειοθεραπεία.
Η Προεγχειρητική Χημειοθεραπεία επιλέγεται στις παρακάτω περιπτώσεις:
- Όταν ο καρκίνος στον μαστό έχει μεγάλο μέγεθος και διηθεί το δέρμα.
- Όταν διηθούνται πολλοί μασχαλιαίοι λεμφαδένες
- Όταν είναι Τριπλά Αρνητικός Καρκίνος του Μαστού >2 εκ
- Όταν είναι HER2 Θετικός Καρκίνος του Μαστού >2εκ
- Όταν υπάρχει μετάσταση σε άλλο όργανο του σώματος
Στόχος της Προεγχειρητικής Χημειοθεραπείας είναι :
- η μείωση του όγκου ώστε να καταστεί χειρουργήσιμος
- η μείωση του καρκινικού φορτίου στο σώμα
- η μείωση ή ακόμη και η εξαφάνιση των μεταστάσεων
- η πρόγνωση του καρκίνου μέσα από την ανταπόκριση του στα φάρμακα της χημειοθεραπείας
Είναι πάντα απαραίτητη η Επικουρική Χημειοθεραπεία;
Οι σύγχρονες διαγνωστικές εξετάσεις και η ευαισθητοποίηση των γυναικών συνέβαλαν στην έγκαιρη διάγνωση του Καρκίνου το Μαστού σε πολύ πρώιμο στάδιο καθιστώντας την χορήγηση της Επικουρικής Χημειοθεραπείας όχι πάντα απαραίτητη. Η απόφαση για Επικουρική Χημειοθεραπεία λαμβάνεται με βάση:
- Το είδος του καρκίνου
- Το μέγεθος του όγκου
- Το πυρηνικό Grade
- To μοριακό προφίλ του Καρκίνου
- Την διήθηση των λεμφαδένων της μασχάλης και των αριθμό των διηθημένων λεμφαδένων.
- Την πιθανότητα μετάστασης του καρκίνου σε άλλα όργανα του σώματος
Πως χορηγείται η Χημειοθεραπεία
Η Χημειοθεραπεία χορηγείται είτε ενδοφλεβίως με ορό είτε με υποδόριες ενέσεις είτε με χάπια από το στόμα.
Τα κλασσικά σχήματα Χημειοθεραπείας χορηγούνται ενδοφλεβίως. Ο ασθενής εισάγεται στην κλινική οδηγείτε σε θάλαμο νοσηλείας και είτε ξαπλώνει σε μία αναπαυτική πολυθρόνα είτε ξαπλώνει σε κρεβάτι. Τοποθετείτε ένας φλεβοκαθετήρας στο χέρι από όπου χορηγείτε με ορό και αργό ρυθμό στο αίμα ο συνδυασμός των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων. Μετά από τρεις ώρες περίπου ο ασθενής μπορεί να γυρίσει σπίτι του.
Η Χημειοθεραπεία επαναλαμβάνεται συνήθως κάθε 20 ημέρες για 4-8 φορές ανάλογα με το θεραπευτικό σχήμα που θα υποδείξει ο Ογκολόγος. Σε κάποια πολύ τοξικά φάρμακα η Χημειοθεραπεία μοιράζεται σε εβδομαδιαίες δόσεις ώστε να γίνεται καλύτερα ανεκτή από τον οργανισμό.
Ποιες είναι οι Παρενέργειες της Χημειοθεραπείας
Η Χημειοθεραπεία καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα στην φάση της διαίρεσή τους χωρίς όμως, δυστυχώς, να μπορεί να ξεχωρίσει ποια είναι τα καρκινικά κύτταρα . Για τον λόγο αυτό, παράλληλα καταστρέφει και τα φυσιολογικά. Οι επιπτώσεις στον οργανισμό από την τοξική δράση αυτών των φαρμάκων είναι:
- Πτώση λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων. Πριν από κάθε χημειοθεραπεία γίνεται εξέταση αίματος. Εάν διαπιστωθεί αιματολογική διαταραχή τότε χορηγούνται ειδικοί παράγοντες που αποκαθιστούν τα επίπεδα των λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα.
- Διαταραχές γαστρεντερικού συστήματος: διάρροια, ναυτία, εμετός. Για την αποφυγή αυτών των δυσάρεστων παρενεργειών δίνεται προληπτική θεραπεία με αντιεμετικά και προστατευτικά φάρμακα για το κυτταρικό επιθήλιο του εντέρου και του στομάχου.
- Πτώση των μαλλιών. Μερικά Χημειοθεραπευτικά φάρμακα καταστρέφουν τον θύλακα της τρίχας με αποτέλεσμα την πτώση των μαλλιών. Τα μαλλιά πριν από την ολοκλήρωση των θεραπειών ξαναβγαίνουν. Μερικές φορές γίνονται πιο πυκνά και σκληρά και άλλοτε πιο αδύναμα.
- Υπαισθησία στα πέλματα των ποδιών και τις παλάμες των χεριών η οποία είναι παροδική.
- Στοματικές άφθες, στοματίτιδα.
- Προβλήματα στα δόντια και στα νύχια
- Διαταραχές στην λειτουργία της καρδιάς
Οι περισσότερες παρενέργειες αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά και σταματούν με το πέρας των θεραπειών. Είναι πολύ σημαντικό να είστε σε διαρκή επαφή με τον Ογκολόγο σας για να σας συμβουλεύει και να θεραπεύει έγκαιρα όλες τις πιθανές παρενέργειες της Χημειοθεραπείας.