Η βιοψία του φρουρού λεμφαδένα είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που μας επιτρέπει να μάθουμε εάν υπάρχει έστω και μία μικρή μετάσταση στην μασχάλη και να γίνει σταδιοποίηση του καρκίνου χωρίς να απαιτείται λεμφαδενικός καθαρισμός. Η μέθοδος αυτή εγκαινιάστηκε το 1990 στην Αμερική και σήμερα αποτελεί μέθοδο ρουτίνας στις μονάδες μαστού σε ολόκληρο τον κόσμο.
Τι είναι ο λεμφαδένας φρουρός
Ο μαστός αποτελείται από ένα πλούσιο δίκτυο λεμφαγγείων που περιέχει λέμφο. Τα λεμφαγγεία αυτά ξεκινούν από τη θηλή και οδηγούνται στους λεμφαδένες της μασχάλης. Η λέμφος μεταφέρει τις άχρηστες και βλαβερές ουσίες οι οποίες στους λεμφαδένες εξουδετερώνονται. Όταν υπάρχει καρκίνος στον μαστό τα καρκινικά κύτταρα μεταφέρονται μέσω της λέμφου στους λεμφαδένες της μασχάλης και τότε λέμε ότι ο καρκίνος του μαστού έχει κάνει μετάσταση στους μασχαλιαίους λεμφαδένες.
Τα λεμφαγγεία του μαστού δεν αποχετεύουν τη λέμφο σε όλους τους λεμφαδένες ταυτόχρονα αλλά σε έναν μόνο λεμφαδένα. Στη συνέχεια αυτός ο λεμφαδένας αποχετεύει τη λέμφο στους υπόλοιπους. Αυτός ο λεμφαδένας δέχεται πρώτος τα καρκινικά κύτταρα από τον μαστό και ονομάζεται φρουρός λεμφαδένας.
Ποια είναι η σημασία του λεμφαδένα φρουρού στη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού
Εάν ο λεμφαδένας φρουρός έχει μετάσταση από καρκινικά κύτταρα τότε θα πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά όλοι οι λεμφαδένες της μασχάλης. Εάν ο λεμφαδένας φρουρός δεν έχει μετάσταση από καρκινικά κύτταρα τότε δεν χρειάζεται λεμφαδενικός καθαρισμός της μασχάλης, το χειρουργείο είναι μικρότερης έκτασης και η ανάρρωση και ποιότητα ζωής των ασθενών πολύ καλύτερη.
Πως γίνεται η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού
Πριν από το χειρουργείο την ίδια ημέρα η ασθενής οδηγείται στο τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής. Εκεί γίνεται μία μικρή υποδόρια έγχυση ραδιοϊσοτόπου γύρω από τη θηλή του μαστού στον οποίο υπάρχει ο καρκίνος. Σε 20 λεπτά το ραδιοϊσότοπο έχει οδηγηθεί στον λεμφαδένα φρουρό και χαρτογραφείται με γ-κάμερα. Ο πυρηνικός ιατρός σημειώνει με μαρκαδόρο το σημείο στο δέρμα κάτω από το οποίο βρίσκεται ο λεμφαδένας φρουρός. Στη συνέχεια η ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο και αμέσως μετά την αναισθησία γίνεται μία δεύτερη υποδόρια έγχυση στη θηλή με μπλέ χρωστική η οποία οδηγείται επίσης στο λεμφαδένα φρουρό. Με τη βοήθεια ενός μηχανήματος ραδιοανιχνευτή (Geiger) μέσα στην αίθουσα του χειρουργείου επιβεβαιώνουμε τη θέση του λεμφαδένα φρουρού και με μία μικρή τομή στο δέρμα τον βρίσκουμε και τον αφαιρούμε. Η μπλέ χρωστική μας βοηθάει οπτικά να τον βρούμε ευκολότερα αλλά και δίνει διπλή ασφάλεια στον εντοπισμό του. Ο λεμφαδένας φρουρός αποστέλλεται για ταχεία βιοψία στο παθολογοανατομικό εργαστήριο. Εάν η ταχεία βιοψία αναδείξει μετάσταση τότε η επέμβαση ολοκληρώνεται με λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχάλης. Εάν όμως στην ταχεία βιοψία δεν βρεθεί μετάσταση τότε το χειρουργείο που αφορά την μασχάλη τελειώνει εκεί.
